Diarree

Als je diarree hebt is je poep dun en waterig Je moet vaak naar de wc. Het is een reactie van het lichaam op een prikkelende stof, een virus of een bacterie in de darm. Het lichaam probeert dit zo snel mogelijk eruit te werken, en daardoor kan het lichaam geen vocht meer uit de darm opnemen. Vandaar dat diarree waterig en dun is

Bij diarree kun je last hebben van pijn in je buik, van buikkrampen, misselijkheid en overgeven, moeheid, je slap voelen, soms koorts en soms hoofdpijn. Door krampen in de darmen kun je poep moeilijk tegen houden en moet je snel naar het toilet.

Diarree wordt meestal veroorzaakt door een virus (buikgriep) maar ook een bacterie kan diarree veroorzaken. Dat wordt voedselvergiftiging genoemd (de Salmonella en de Campylobacter-bacterie zijn een bekende veroorzaker van diarree).

Buikgriep kun je krijgen via poep, braaksel of speeksel van iemand anders die het virus heeft. Bijvoorbeeld als je naar dezelfde wc gaat en je handen daarna niet wast. Of als je uit een gebruikt glas of flesje drinkt of ongewassen bestek van iemand anders gebruikt. Maar je kunt het ook krijgen via de lucht als iemand in je buurt, die het virus heeft, hoest of niest.

Diarree door bedorven voedsel komt meestal door een bacterie in eten of drinken. Bijvoorbeeld kip of ander vlees dat niet goed gaar is of voedsel dat te lang of te warm bewaard is. 

Diarree komt vaak voor bij verblijf in het buitenland, zeker in warme landen. De bacterie kan bijvoorbeeld in ongezuiverd of ongekookt water, ijs of ijsblokjes zitten maar ook in bedorven of niet goed gekookt voedsel. Kijk op Thuisarts.nl voor het voorkomen van diarree op vakantie of voor meer informatie over reizigersdiarree.

Als je langer dan 2-3 weken diarree hebt dan kan dit komen door medicijnen die je gebruikt, door te veel zoete dranken (appelsap en light-dranken) of door overgevoeligheid voor melk. Maar het kan ook komen door een ziekte zoals: te sterke werking van de schildklier, het prikkelbare darm syndroom, coeliakie, een ziekte waarbij je darmen ontstoken zijn, of stress.

Diarree gaat normaal gesproken vanzelf over binnen enkele dagen. Een paar dagen niet of minder eten is niet erg. Je kunt het beste kleine beetjes eten en drinken. Wanneer je weer trek hebt, kun je geleidelijk aan weer eten waar je trek in hebt. Daardoor voel je je meestal ook beter.

Doordat je met diarree vrij snel vocht verliest, is het belangrijk om veel te drinken (2 à 3 liter per dag). Drink niet te veel in een keer, maar verspreid het over de dag, bijvoorbeeld elke vijf tot tien minuten een of twee slokken. Zo houd je toch wat vocht binnen. Wanneer je je wat beter voelt, kun je per keer langzaam weer wat meer gaan drinken. Drink geen zoete dranken als de diarree langer dan 1 week duurt of steeds terugkomt. Dus geen appelsap, melk, energydrank, frisdrank en light-dranken.

Ouderen boven de 70 jaar kunnen snel uitdrogen als ze niet voldoende drinken. Ook bij kinderen onder de 2 jaar is dit een risico. Kijk Thuisarts.nl voor meer informatie over kinderen en diarree.

Tekenen van uitdroging zijn niet of weinig plassen (donkere urine), dorst, lusteloosheid, flauwvallen, verwardheid, sufheid, snelle ademhaling, snelle hartslag, droge mond, diepliggende ogen, koude armen en benen. Bij heftige diarree kun je ORS gebruiken. 

Als je op reis gaat of je geen gelegenheid hebt om vaak naar de wc te gaan, dan kun je loperamide gebruiken. Dit zorgt ervoor dat je minder vaak moet poepen. Maar je wordt niet sneller beter. Het heeft als bijwerking dat je last kunt krijgen van verstopping. 

Gebruik het niet:

• als je koorts hebt;
• als er bloed bij je diarree zit;
• sls je zwanger bent of borstvoeding geeft;
• bij kinderen jonger dan 8 jaar.

Sommige medicijnen kunnen door diarree minder goed of helemaal niet werken. 

Diarree gaat meestal binnen 4 tot 7 dagen vanzelf over. Volg de adviezen op en let op tekenen van uitdroging. Uitdroging vraagt om snelle behandeling. Bij gezonde volwassenen is de kans op uitdrogen klein.

Neem direct contact op met de huisarts of huisartsen-spoedpost als je bij diarree of overgeven ook 1 of meer van de volgende klachten hebt:

• je voelt je suf;
• je bent in de war;
• je hebt het gevoel dat je gaat flauwvallen.

Neem dezelfde dag contact op met de huisarts als:

• je langer dan 3 dagen minstens 6 keer waterdunne poep hebt;
• je steeds blijft overgeven;
• je niet of weinig drinkt;
• je erg veel dorst hebt;
• je 1 dag niet meer geplast hebt;
• je de hele tijd buikpijn hebt;
• er bloed of slijm bij je poep zit;
• de diarree na 1 week nog niet minder is geworden;
• je diabetes, een nierziekte of hartfalen hebt;
• je 70 jaar of ouder bent en je hebt:
  - 1 dag of langer diarree, of
  - je hebt koorts, of 
  - je gebruikt medicijnen tegen depressie of angst
• je 1 of meer van de volgende medicijnen gebruikt: 
  - plaspillen of medicijnen tegen hoge bloeddruk
  - medicijnen voor diabetes
  - pijnstillers (NSAIDs)

Vraag je huisarts om advies als je last hebt van diarree of overgeven en je een van de volgende medicijnen gebruikt:

• bloedverdunners (acenocoumarol of fenprocoumon;
• medicijnen tegen epilepsie;
• medicijn bij een bipolaire stoornis (lithium);
• medicijn voor je hart (digoxine).

Gebruik je de anticonceptiepil en heb je last van diarree of overgeven? Kijk dan wat je moet doen om zwangerschap te voorkomen op Thuisarts.nl voor meer informatie bij gebruik van de gewone pil of de combinatiepil of voor meer informatie bij gebruik van de minipil

NHG-standaard Acute Diarree

Maag Darm Lever Fonds

RIVM