Spataderen (beginnende)
Symptomen
Spataderen zien eruit als dunne adertjes met veel vertakkingen of kronkelende blauwpaarse bloedvaten. Ze zitten meestal in de benen. Spataderen ontstaan doordat de aderen wijder worden. In de aderen zitten klepjes die ervoor zorgen dat het bloed in je benen op weg naar het hart niet terug naar beneden zakt.
Als de aderen wijder worden, gaan die klepjes niet meer goed dicht. Daardoor komt er meer bloed in de aderen die daardoor nog wijder worden. Het bloed verzamelt zich in de onderste delen van je benen. Spataderen zie je vaak op benen, maar ze kunnen ook in of rondom de anus (aambeien) of in de onderbuik zitten.
Op zich zijn spataderen niet schadelijk maar als het bloed steeds moeilijker terugstroomt naar je hart kun je ook last krijgen van eczeem op je onderbenen, vocht in je benen (oedeem), een open been of een ontsteking van de spatader.
Klachten door spataderen kunnen zijn:
- jeuk
- zwaar, loom, moe gevoel in je benen
- tintelingen, pijn en kramp in je benen
- rusteloze benen
- een gevoel alsof er iets over het been loopt
Als je al langer spataderen hebt, kunnen ze steeds wijder worden. De kans dat je klachten krijgt is groter als:
- je ouder bent. Hoe ouder, hoe meer kans op spataderen
- de kleppen in de 2 grote aderen in je been niet meer werken
- je te zwaar bent
- je bloeddruk te hoog is
De mogelijke oorzaken van spataderen zijn aanleg in je familie, leeftijd, lang zitten of staan en overgewicht. Vrouwen hebben er vaker last van dan mannen. Dit heeft te maken met hormonen. Daarom treedt het ook vaker op tijdens zwangerschap.
Behandeling
Voor beginnende spataderen kun je zelfzorgmiddelen voor de verbetering van de doorbloeding in de benen en versterking van de aderwanden gebruiken.
Preventie
Je kunt spataderen voorkomen of het ontstaan ervan afremmen door op het volgende te letten:
- Beweeg genoeg. Ga wandelen, fietsen, zwemmen of hardlopen en neem de trap in plaats van de lift. Daardoor masseren de benen zelf de aderen en pompen ze het bloed beter omhoog. Als je veel zit of staat, beweeg dan regelmatig je enkel, dit stimuleert de pompwerking van de kuitspier.
- Sta en zit niet te lang stil. Beweeg en ga op een andere manier op je stoel zitten. Wandel een stukje of ga een paar keer op je tenen staan.
- Wisseldouches, afwisselend koud en warm, stimuleren de bloedsomloop.
- Zorg voor een gezond gewicht.
- Draag geen hoge hakken of knellende schoenen.
- Doe oefeningen. Ga op je tenen staan en dan weer op je hielen, steeds op en neer. Zo oefen je je kuitspieren. Dit helpt tegen een zwaar, vermoeid gevoel in je benen.
- Draag steunkousen zodra je de eerste tekenen van beginnende spataderen merkt. Steunkousen kunnen helpen tegen de klachten. Draag de steunkousen elke dag. ’s Nachts kun je ze uit laten.
- Leg ’s nachts je benen iets hoger dan je hart, bijvoorbeeld door een kussen onder je benen te leggen. Dit kan de bloedcirculatie verbeteren en de druk in je aderen verminderen. Hierdoor kunnen pijn en zwelling minder worden.
- Bespreek met je werkgever mogelijkheden voor verandering als je voor je werk veel moet staan.
Wanneer hulp zoeken?
Het is belangrijk om naar de huisarts te gaan als:
- je grote spataderen hebt
- je klachten zoals vermoeide benen hebt
- je een behandeling voor je spataderen wilt
Informatiebronnen
NHG-standaard Varices
Zelfzorgproducten bij spataderen (beginnende)
