Netelroos
Symptomen
Bij netelroos of galbulten ontstaan plotseling jeukende rode bulten op je huid. Deze bulten worden ook wel galbulten genoemd. Netelroos kan komen door een virus, door voeding, medicijnen of insectenbeten. Een bult verdwijnt meestal binnen een paar uur of binnen 1 dag.
Netelroos komt veel voor, zowel bij volwassenen als bij kinderen. Netelroos ontstaat doordat in je huid stoffen zoals histamine vrijkomen. Hierdoor hoopt vocht op onder de huid en ontstaan bulten en jeuk. De uitslag op de huid lijkt op die van brandnetels. De bulten zijn bijna plat. Ze verschillen van vorm en zijn niet even groot. Soms kunnen ze samen grotere bulten vormen. De rand van de bulten is meestal wat roder. De bultjes jeuken erg. Soms geven ze ook een branderig gevoel of doen ze pijn. Meestal is dat binnen een paar uur tot 1 dag over. Maar je kunt steeds nieuwe bulten erbij krijgen.
Soms worden de ogen of lippen dik. Ook de rest van je gezicht, je handen, voeten of geslachtsorganen kunnen dik worden.
Oorzaken van netelroos kunnen zijn:
- een infectie met een virus, bijvoorbeeld verkoudheid of buikgriep. Bij de helft van de kinderen komt het door een virus.
- overgevoeligheid of allergie voor voedsel, bijvoorbeeld voor melk, ei, vis, noten, pinda of soja. Of voor fruit, alcohol of kleurstoffen in voeding. De netelroos ontstaat binnen 1 uur na het eten van het voedingsmiddel dat de klachten veroorzaakt. Bij 1 op de 10 kinderen is voeding de oorzaak. Bij volwassenen is dit minder vaak de oorzaak.
- een beet of steek van een insect, bijvoorbeeld een wesp of bij
- contact met planten of dieren, bijvoorbeeld brandnetels, primula’s of kwallen
- medicijnen: vooral antibiotica, sommige bloeddrukverlagers en sommige pijnstillers
- zonlicht (UV-licht)
- opwarming van je huid, bijvoorbeeld na een warme douche, bad of sauna. Of door sporten of andere zware inspanning
- afkoeling van je huid, bijvoorbeeld door zwemmen of koude wind
- druk op je huid, bijvoorbeeld door strak zittende kleren of na lang zitten of liggen
Bij de helft van de mensen blijft de precieze oorzaak van de netelroos onduidelijk.
Behandeling
Je kunt verkoelende zalf of crème op de jeukende plekken smeren, zo vaak als je prettig vindt. Bijvoorbeeld levomenthol crème of gel (bij kinderen vanaf 2 jaar), koelzalf, ZOK-zalf (zinkoxide-kalkwater zalf) of zinkolie. Ook kun je 1 keer per dag 1 hooikoortstablet gebruiken
Draag luchtige, loszittende kleren. Probeer niet te krabben omdat dit de jeuk erger maakt.
Je klachten kunnen ook erger worden door alcohol, pijnstillers, stress en hitte.
Preventie
Als je vaak last hebt van netelroos dan kun je het beste opschrijven wat je die dag hebt gegeten of gedaan. Doe dat elke keer dat je er last van hebt. Misschien ontdek je zo, wat bij jou de netelroos veroorzaakt. Als je ontdekt hebt waar het door komt, probeer dit dan te vermijden.
Als je arts heeft gezegd dat je netelroos door een medicijn komt, zorg er dan voor dat een andere arts het niet nog een keer voorschrijft. Schrijf de naam van het medicijn op. Vertel de apotheek en andere artsen die je bezoekt dat je van dit medicijn netelroos krijgt. Zorg ervoor dat je de naam van dit medicijn altijd bij je hebt, ook in het buitenland.
Als je weet waardoor je netelroos krijgt, kun je eventueel een hooikoortstablet innemen 2 uur voor je iets gaat doen waardoor je netelroos krijgt.
Wanneer hulp zoeken?
Neem direct contact op met je huisarts als
- je tong of keel dik worden
- je moeilijk ademt of een piepend geluid hoort als je ademt
- je stem plotseling hees klinkt
- je duizelig ben of flauwvalt
- je erge krampen in je buik hebt of meerdere keren overgeeft
Maak op werkdagen een afspraak met je huisarts als:
- je steeds meer bulten of jeuk krijgt (zonder andere klachten)
- je medicijnen slikt tegen netelroos maar de bulten en jeuk niet verminderen
- de netelroos vaker terugkomt
- je denkt dat je netelroos door je eigen medicijn(en) komt.
Stop niet zomaar met je medicijn. Je huisarts kan een ander medicijn voorschrijven.
Informatiebronnen
NHG-standaard Urticaria en angio-oedeem